Çimento - Betonarme Yapılar Antalya
Çimento
Çimento bir İngiliz duvarcının buluşuyla hayatımıza girmiştir. Günümüzde inşa edilen çok katlı binaların olmazsa olmazı çimentodur. Çimentoyu bulan Aspdin bulduğu malzemeyi Portland taşlarına benzettiği için ona Portland Çimentosu adını vermiş ve bu şekilde çimentonun patentini almıştır.
Betonarme ne demek?
Çimento kum, çakıl ve su karıştırılarak beton elde edilir. Fakat bu beton darbelere, çekmeye karşı dayanıklı değildir. Betonun dayanıklılığını artırmak için alternatif yöntemler aranmıştır. Betonun çelik çubukların eklenmesi ile güçlendirme sağlanmıştır. Bu şekilde oluşan malzeme ise betonarme olarak adlandırılmıştır.
Beton ve çeliğin genleşme oranları birbirine yakın olduğu ve iki malzeme kenetlenebildiği için betonarme yapılar basınca karşı dirayetli, aynı zamanda da esnektir. Çelik çubuklar yapının çekme kuvvetinin tamamını karşılar.
Yapı Bağlayıcıları
İnsanoğlu yapı malzemesi olarak ahşap, kerpiç ve taşı kullanmıştır. Bu malzemeler içerisinde en dayanıklı malzeme taştır. Ancak taşın mukavemeti günümüzde kullanılan yapı malzemelerinin mukavemetinden oldukça düşüktür. Bu sebeple iyi bir bağlayıcı olamayan taş yapılarda sınırlı kalmıştır. Büyük açıklıklar geçilememiştir. Açıklıkları geçmek için bir bütün olarak basınca çalışan kemer sistemli yapılar kurulmuştur. Kemerli yapılar sık sık tercih edilmiştir.
Kemer Sistem Kemerli Köprüler
Bina tasarımlarında en güzele ulaşmak adına bağlayıcı maddeler keşfedilmiştir. Doğal çimento, kireç, su gibi malzemeler karılarak bağlayıcılar hazırlanmıştır. Kemerli yapılar sayesinde daha dayanıklı binalara inşaa edilmiştir. Özellikle kemerli köprü yapımında kullanılan bu bağlayıcıların ilk kez Romalılar tarafından kullanıldığı düşünülmektedir.
Yapılarda Taşıyıcı Sistemin Tasarlanması
Ülkemizde pek çok bina betonarmedir. Şiddetli depremler ise betonarme yapılarda hasara neden olabilir. Bu hasarı azaltmak için ise yapı henüz proje aşamasındayken gerekli araştırmalar ve planlamalar yapılır. Depreme dayanıklı yapı tasarımında başlıca kurallar şu şekilde sıralanabilir:
- Depreme dayanıklı mimarilerde burulma, kısa kolon vb. bulunmaz.
- Bu yapılarda yönetmelik ve şartnamelere uygunluk aranır. TBDY2018 ve TS500’de değinilen hususlar dikkate alınmalıdır.
- Bina projesi için uygun ve gerekli olan nitelikli malzeme kullanılmalıdır.
- Proje uygunluk denetimleri sahada yapılmalıdır. Sahada yapılan bu uygunluk ve denetim ile betonun doğru uygulanması, beton bakımının doğru yapılması, kullanılan donatıların sayı ve ebatlarının projede belirtildiği gibi olması, dayanıklılığı sağlamak için özellikle donatıların doğru şekilde kenetlenmesi hususları değerlendirilmelidir.
Betonarme Yapıların Avantajları Nelerdir?
- Demir, çimento, beton, tuğla vb. malzemeler kullanılarak inşa edilen yapılar betonarme yapılardır. Bu yapıların ise pek çok avantajı vardır. Bunlar:
- Betonarme yapıların basınca karşı dayanıklılığı diğer yapı malzemelerine kıyasla daha fazladır.
- Betonarme yapıların yatay sahada küçük yüksek sönümlü olan rijit taşıyıcı sistemleri onu çelik yapılardan daha üstün kılar.
- Diğer yapı malzemelerine kıyasla yangına karşı betonarme yapılar daha dayanıklıdır.
- İnşaatın bakımları daha uygundur.
- Betonarme yapılar için ekonomik kalıp sistemleri kullanılabilir. Bu da maliyeti düşürür.
- Betonarme yapıların bakımları düzenli yapılırsa bakımlar bina ömrüne katkı sağlar.
- Betonarme yapılar dışındaki yapılar, inşa edilirken daha çok personele gerek duyulur. Betonarme yapılar daha az personel ile inşa edilebilir.
Beton Evlerin Ömrü Ne Kadardır? Betonarme Yapıların Bina Ömrü Ne Kadardır?
Betonarme Yapıların ömürleri oldukça uzundur. Yönetmeliklere uygun şekilde yapılmış sağlam ve kaliteli malzemeler kullanılan betonarme yapıların ömrü en az 45 ile 50 yıldır. Bu ömürler deprem, sel gibi afetler yaşanmadığı sürece betonarme binalara biçilmiş asgari ömürlerdir.
Betonarme Yapının Dezavantajları
Her yapı malzemesinin olduğu gibi betonarme yapılarında bazı dezavantajlar vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: