Bina Güçlendirme Nasıl Yapılır?
Karbon Fiber Güçlendirme | Antalya

Bina Güçlendirme

Her binanın henüz yapım aşamasındayken dahi ön görülen bir bina ömrü vardır. Her bina yapıldığı dönemin şartlarına ve kullanılan malzemenin yapısına göre farklılık gösteren bir bina ömrüne sahiptir. Fakat zaman içinde hafif düzeyde dahi olsa yaşanan depremler ve diğer dış etkenler bina ömründe kısalmaya neden olabilir.

Bina güçlendirme işlemi özellikle eski binalar için hayati önem taşıyan bir işlemdir. Çünkü ülkemiz deprem kuşağında yer aldığı için yurdumuzun herhangi bir noktasında her an deprem olma olasılığı vardır. Çok doğru ve sık sık karşımıza çıkan şu cümle hepimizin aklında olmalıdır. “Deprem öldürmez bina öldürür. Depremden korkmak “Her gece acaba deprem olur mu?” korkusuyla uykuya dalmak yerine harekete geçmeli deprem riskine karşılık tedbirimizi almalıyız. Kendimizin ve sevdiklerimizin güvenliği, sağlığı, en önemlisi hayatı için ya yeni ve depreme dayanıklı bir evde oturmalıyız ya da binamız eski ise mutlaka bina güçlendirme yaptırmalıyız. Alınan önlemler ile yaşanabilecek şiddetli depremlerin yol açacağı hasar en aza indirilebilir.

Bina Güçlendirme Nedir?

Bina güçlendirme işlemi yaşanabilecek şiddetli bir depremde binanın çökmesini, yıkılmasını buna bağlı olarak oluşabilecek can ve mal kaybını önlenmeyi amaçlar. Bina güçlendirilmesi yapılırken binanın mevcut taşıyıcı sistemine yönelik güçlendirmeler yapılabileceği gibi binanın taşıyıcı sistemlerine ek taşıyıcılar da yapılabilir. Bina güçlendirme işlemi ile bina ömrü uzatılmış olur.

Hangi Binalara Güçlendirme Yapılır?

2018 sonrası yapılan binalar deprem yönetmeliğine uygun olacak şekilde inşa edildiği için bina güçlendirmeye genellikle ihtiyaç duyulmaz. 2018’den sonra yapılan binalarda gelişmiş son mühendislik teknikleri kullanılır. Bu nedenle bu binaların deprem dayanıklılığı yüksektir. 06.02.2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş depremi gibi şiddetli depremlerde 2018 sonrası yapılmış binalar da hasar alabilir. Yeni yapılmış olsa da binanın hasarını tespit eden çalışmalardan sonra bina güçlendirme işlemi yapılabilir.

2018 öncesinde yapılmış binalarda ise önceki deprem yönetmeliği uygulanmıştır ve bu binalarda yeterli mühendislik hizmeti alınamamıştır. Zaman içinde yaşanan depremlerde de binanın ufak ufak hasar alması ihtimal dahilindedir. Bu nedenle eski binalara bina güçlendirme işleminin yapılması deprem dayanıklılığını önemli ölçüde arttıracaktır.

Sismik deprem izolatörleri yaygınlaştıkça deprem sonrası yaşanan hasarlar azalacak, binalar depreme daha dayanıklı hale gelecek ve bina güçlendişrme ihtiyacı da düşecektir.

Bina Güçlendirme Teknikleri Nelerdir?

Bina güçlendirme teknikleri aşağıdaki gibidir:

• Mevcut beton ile yeni betonların kaynaşması,
• Kolonların mantolanması,
• Çeliklerin mantolanması,
• Betonarmelerin mantolanması,
• Kanat ekleme,
• Epoksi enjeksiyonu,
• Gömlek geçirme.

Montolama tekniği en sık tercih edilen bina güçlendirme tekniği olsa da bu teknik her binada kullanılamaz çünkü teknik her bina için yeterli olmaz. Hangi teknik ile bina güçlendirmesi yapılacağına uzman mühendislerin hazırladığı rapora göre karar verilir. Bina için yapılacak güçlendirme mühendislik bakış açısı içermenin yanında ekonomik de olmalıdır. Kombine işlemler ile teknikler birleştirilerek de bina güçlendirmesi yapılabilir. En iyi güçlendirmeyi sağlayacak en doğru oranlı kombinasyona karar verilmesi de çok önemli bir aşamadır. Doğru yapılan bu aşama ile bina güçlendirme maliyeti de düşük tutulabilir.

Bir binada bulunan kolonlar ve perde duvarlar binadaki yükleri çatıdan itibaren temele kadar aktarmaya yarayan en önemli elemanlardır. Bina güçlendirme işlemi yapılırken hasar almış kolonlara kolon güçlendirme işlemi yapılır. Kolonlar ve perde duvarlar genellikle betonarme mantolama, çelik mantolama ve karbon liflerle güçlendirilmiş polimerle kaplama teknikleri kullanılarak güçlendirilir.

Binada bulunan kirişler ise döşemeden gelen yükleri, kolon ve perde duvarlar gibi düşey taşıyıcılara iletir. İdeal olan kirişlerin deprem olurken sünek hareket ederek açığa çıkan enerjiyi azaltması ve tahribatı hafifletmesidir. Bina güçlendirmesi yapılırken kirişlerde kiriş mantolama, lamine veya çelik plaka kullanılır.

Döşemeler de bina yükünü kirişlere ve kolonlara ileten temele kadar yükün inmesinde etkili olan ilk elemandır. Döşemeler aynı zamanda binadaki insanlar için zemin oluşturur. Genellikle döşemeler taşımasına ihtiyaç duyulan kapasitenin daha üstünde taşıyabilecek şekilde sağlam yapılırlar. Fakat zamanla döşemedeki donatılar zarar görebilir, güçlendirmeye ihtiyaç olabilir. Döşemeler, alttan ve üstten bir takım teknikler uygulanarak güçlendirilir. Döşeme güçlendirmede hasır donatı, karbon liflerle güçlendirilmiş hasır polimerler ile yapılır.

Karbon Fiber Güçlendirme Nedir? Karbon Elyaf Güçlendirme Nedir?

Karbon fiber güçlendirme, bina güçlendirme işleminde kolon ve kirişlerinin deprem dayanıklılığını arttırmak için yapılsan bir güçlendirme çeşididir. Karbon fiber karbon liflerle güçlendirilmiş polimer malzemeden yapılır. Bu malzeme iki çeşittir. Biri karbon plaka diğeri ise karbon kumaştır.

Karbon Fiber Güçlendirme Nasıl Yapılır?

Karbon fiber sistemleri yapı güçlendirme işlemlerinde plaka ya da kumaş karbonlardan yapı için en uygun olanı deneyimli mühendisler ve ekip tarafından tercih edilir. Taşıyıcılar üzerine özellikle çok zayıflamış olanlardan başlanarak karbon fiber yapılar yapıştırılır. Güçlendirme her kat için sırayla yapılır.

Sık Sorulan Sorular

Karbon fiber güçlendirme işe yarar mı?

Bina güçlendirme işlemlerinde karbon fiber güçlendirme uygulaması betonarme ve ahşap yapıların tümüne bina içinden ve dışından uygulanabilir. Günümüzde karbon fiber bina güçlendirme işlemi ise güvenilerek en sık tercih edilen işlemdir.

Bina güçlendirmede ev boşaltılır mı?

Bina güçlendirme yapılırken ev boşaltılır mı? Karbon fiber güçlendirme yapılırken güçlendirme yapılan katın boşaltılması yeterlidir. Yani bütün dairelerin aynı anda binayı boşaltıp aynı anda binaya geri dönmesine gerek yoktur.

Karbon fiber güçlendirme her binaya yapılır mı?

Karbon fiber işlemi maalesef her binaya uygulanamaz. Bina için karbon fiber güçlendirmenin uygun olduğuna mühendisler ve çalışılan ekip karar verir.

Her eski bina güçlendirilir mi?

Bina için yapılacak hasar tespit çalışmalarının ardından da gerek görüldüğünde bina güçlendirme çalışması yapılır. Eğer binanın taşıyıcı sistemleri ağır düzeyde zarar görmüşse bu binayı güçlendirmek çok ciddi bir maliyet yükü atına girmek olur. Ayrıca taşıyıcı sistemleri hasarlı binada ciddi can güvenliği sorunları da oluştuğu için binanın yıkımına karar verilebilir. Binanın taşıyıcı sistemleri ağır hasarlı ise binanın en kısa sürede boşaltılması ve ivedilikle kontrollü olarak yıkılması tavsiye edilir.

Binanın kötü durumda olduğu tespit edildiğinde bina için mühendis görüşleri ve ev sahibi izinleri alındıktan sonra bina yıkım işlemleri yapılabilir.

Taşıyıcı sistemleri ciddi hasarlı bina, tarihi bir bina ise, binanın varlığının korunabilmesi için güçlendirme sırasında ortaya çıkacak maliyet göz ardı edilir. Binayı ayakta tutmak için gereken bütün çalışmalar yapılır. Tarihi bina güçlendirilerek sonraki nesillere aktarılır.